Introductie
Zeker in competities waar het niveau nivelleert zoals de Eredivisie, de Jupiler Pro League of de Keuken Kampioen Divisie, maar ook in Premier League is het niet te doen om de winnaar van een wedstrijd consequent goed te voorspellen.
Laten we voordat we verdergaan met dit artikel even uitleggen wat we met nivellering bedoelen, want we vermoeden wat opgetrokken wenkbrauwen aan de andere kant van het scherm. De financiële kloof tussen de topclubs de rest van de Eredivisie, maar ook van de Premier League wordt steeds groter. Echter, wanneer we naar de sportieve situatie van vandaag kijken en deze vergelijken met die van een jaar geleden zien we dat de top veel dichterbij elkaar staat en breder is geworden in beide competities. Dat komt in de Eredivisie doordat de beste spelers van de topclubs voor veel geld naar het buitenland vertrekken en daar nog kwalitatief mindere spelers voor teruggekocht worden, waardoor het niveau van het team iets daalt. Wanneer die spelers zich ontwikkelen op topniveau, stijgt het niveau weer wat, maar daar gaat even tijd overheen.
In de Premier League zien we dat steeds meer clubs in staat zijn en bereid zijn om heel hoge transfersommen te betalen voor spelers. Spelers van topclubs in kleinere competities gaan niet noodzakelijkerwijs meer naar de topclubs in Engeland of Spanje, maar naar de clubs net onder de top, die gemakkelijker aansluiting kunnen vinden bij de top. Waar in Nederland het niveau naar beneden nivelleert, nivelleert het niveau in Engeland naar boven.
Tot zover onze korte onderbouwing over waarom het in het moderne voetbal lastig is om een uitslag te voorspellen voor grote gokwinsten.
Populaire casino's
CasinoScout.nl
LeoVegas Casino
Vorm van de dag
Naast dat het niveau van clubs in competities, uitzonderingen daargelaten, steeds meer naar elkaar toe kruipt, heeft de uitslag van een wedstrijd te maken met de vorm van de dag. Voetballers zijn ook gewoon mensen en zeker onder de top is het kwalitatief soms dusdanig dat er grote fouten gemaakt worden door spelers die wedstrijden die eigenlijk de ene kant op zou moeten gaan, de andere kant op gaat.
Wanneer dit laatste gebeurt kunnen alle voorspellingen natuurlijk het raam uit en gaat ook het voorspellingsmodel dat we je in dit artikel uit gaan leggen het raam uit. Er is namelijk wel een manier om een uitslag te voorspellen. Honderd procent zekerheid heb je er niet mee, maar je zult meer weddenschappen winnen met deze strategie dan met het inzetten op onderbuikgevoel.
De Poisson verdeling
De strategie waar we het over hebben is de Poisson verdeling. Dit is een rekenkundig model waarmee je twee uitkomsten in relatie tot elkaar kunt produceren om tot een gecalculeerde voorspelling over de uitslag van een wedstrijd te komen. We zeggen er direct bij dat wedden op basis van de Poisson verdeling ontzettend veel tijd gaat kosten. Je moet namelijk statistieken van de hele competitie bijhouden omdat de dataset op basis waarvan je berekeningen gaat maken natuurlijk wel actueel moet zijn.
We zullen je de wiskundige formule achter de Poisson verdeling, besparen. Laat ons volstaan met te zetten dat je om tot een Poisson verdeling te komen allemaal data moet terugvoeren tot twee getallen waarmee je een waarschijnlijkheidsverdeling kunt maken.
De Poisson verdeling toepassen op de Eredivisie
Okay, aan het (reken)werk. We hebben de Eredivisie voetbal even als competitie genomen waarbij we tot correcte score voorspellingen willen komen door de Poisson verdeling toe te passen. We hebben daarvoor data nodig. Die data bestaat uit gescoorde doelpunten.
In wedstrijden in de Eredivisie worden doelpunten gescoord. De thuisploeg maakt doelpunten en het uitspelende team maakt doelpunten. Per club die de gescoorde doelpunten en de doelpunten die de club moet incasseren bijhouden. Dit doe je in twee overzichten. De doelpunten die een club in thuiswedstrijden maakt zet je in de eerste kolom en daarnaast het aantal doelpunten dat die club in eigen stadion tegen krijgt.
In de derde kolom zet je het aantal doelpunten dat die club scoort in uitwedstrijden en daarnaast het aantal doelpunten dat deze club tegen krijgt in uitwedstrijden.
We hebben nu van alle clubs vier datasets gemaakt. Deze data dien je na elke gespeelde wedstrijd te updaten anders wordt je berekening onbetrouwbaar.
Om tot een Poisson verdeling te komen is dit echter niet de enige data die we nodig hebben. We hebben ook alle gescoorde doelpunten in de competitie in twee categorieën (doelpunten thuisploeg en doelpunten uitploeg) nodig.
Basissterkte competitie
Door het aantal gescoorde doelpunten door de thuisploegen te delen door het aantal wedstrijden, berekenen we hoeveel doelpunten thuisspelende teams gemiddeld scoren per wedstrijd. Wanneer we datzelfde doen door het aantal doelpunten dat bezoekende club delen door het aantal wedstrijden, berekenen we het gemiddeld aantal doelpunten van de bezoekers per wedstrijd.
De cijfers die we nu berekenen noemen we de basissterkte van de competitie.
Wanneer we kijken naar de cijfers van het Eredivisie seizoen 2020/21 zijn we dat er in 34 speelronden van elk negen wedstrijden (= 306 wedstrijden) in totaal 925 doelpunten gescoord zijn. Dat is dus een gemiddeld aantal doelpunten per wedstrijd van 3,02 doelpunt per wedstrijd.
Van die 925 doelpunten werden er 497 door het thuisspelende team gemaakt. De overige 428 doelpunten werden gescoord door de bezoekende club. We zien dus dat thuisspelende teams vaker scoren dan bezoekende teams. Je zou daaruit af kunnen leiden dat er, gemiddeld bekeken, wel degelijk zoiets bestaat als een thuisvoordeel.
Om nu de basissterkte van de competitie te kunnen bepalen moeten we berekenen hoe vaak de thuisploeg en de bezoekers scoren per wedstrijden. Dit doen we door het aantal doelpunten per sector te delen door het totaal aantal wedstrijden.
In deze berekening dus aantal doelpunten thuisploeg (497) gedeeld door het totaal aantal wedstrijden (306) produceert een resultaat van 1,62 doelpunten per wedstrijd. Eenzelfde berekening maken we voor uitspelende teams (428/306 = 1,40 doelpunt per wedstrijd).
Aanvallende en verdedigende kracht per club
Die basissterkte van de competitie gaan we afzetten tegen de waarden van de clubs. Zo speelde Ajax in 2020/21 17 wedstrijden in de eigen Johan Cruijff Arena. In die zeventien duels scoorde Ajax 53 doelpunten. Wanneer we dan het gemiddeld aantal doelpunten van Ajax per thuiswedstrijd berekenen zien dat Ajax met 3,11 doelpunt per wedstrijd (53/17) veel hoger scoort dan de basissterkte van de competitie. De aanvalskracht van Ajax is dus veel sterker dan het gemiddelde. Hoeveel sterker bereken je door het gemiddelde van Ajax te delen door het gemiddelde van de competitie (3,11/1,62 = 1,92).
We zien ook dat Ajax in die zeventien thuisduels slechts veertien doelpunten tegen kreeg. Uitspelende ploegen slaagden er dus maar in om 0,82 doelpunt per duel te maken. Dit is veel lager dan de basissterkte van de competitie (1,40), wat betekent dat de verdedigende kracht van Ajax veel sterker is dan het gemiddelde. Ook hier willen de factor weten hoeveel Ajax beter is dan het competitie gemiddelde (0,82/1,40 = 1,15).
Stel dat de wedstrijd Ajax – Feyenoord op het programma staat. Om tot een goede Poisson verdeling te komen moet je ook de aanvallende kracht en verdedigende kracht van Feyenoord in uitwedstrijden in kaart brengen.
Feyenoord scoorde in het seizoen 2020/21 in zeventien uitwedstrijden 29 doelpunten. Dit is een gemiddelde van 1,71 doelpunt per wedstrijd. Tegelijkertijd kreeg Feyenoord in die zeventien wedstrijden 23 doelpunten tegen. Dat is een gemiddelde van 1,35. Ook van Feyenoord willen we weten hoeveel keer ze sterker zijn dan het competitie gemiddelde (1,71/1,40 = 1,22 en 1,35/1,62 = 0,83).
Aanvallende en verdedigende kracht tegen elkaar afzetten
Omdat tot een waarschijnlijkheidsfactor te komen over een correcte score gaan we als laatste stap de aanvallende kracht van Ajax in thuiswedstrijden afzetten tegen de verdedigende kracht van Feyenoord van uitwedstrijden.
We hebben nu de volgende gegevens:
- Aanvallende kracht Ajax thuis: 1,92
- Aanvallende kracht Feyenoord uit: 1,22
- Verdedigende kracht Ajax thuis: 1,15
- Verdedigende kracht Feyenoord uit: 0,83
Om nu te berekenen hoe groot de scoringskans van beide teams zijn vermenigvuldigen we de aanvallende kracht van Ajax met de verdedigende kracht van Feyenoord (1,92 x 0,83 = 1,59) en visa versa (1,22 x 1,15 = 1,40)
- Doelpunten Ajax: 1,59
- Doelpunten Feyenoord: 1,40
Wanneer we deze gegevens invoeren in Poisson verdeling komen de volgende drie uitslagen als meest waarschijnlijk naar voren:
- 1-1 11,7%
- 1-0 8,4%
- 2-1 8,0%
De kans dat de thuisploeg zou winnen is 42,06% tegenover 33,71% voor een uitzege. Het percentage dat de kans op een gelijkspel vertegenwoordigd is 24,23%.
Op basis van deze uitkomsten van de Poisson verdeling kun je concluderen dat een kleine zege voor Ajax het meest waarschijnlijke scenario is. Op basis van de top-3 voorspelde uitslagen zou er dus voor kunnen kiezen om in te zetten op 1-0.
De editie van Ajax – Feyenoord 2020/21 werd gespeeld op 17 januari 2021 en eindigde in een 1-0 zege voor Ajax door een treffer van Ryan Gravenberch. Precies zoals op basis van de data en de Poisson verdeling voorspeld was.
